Her şeyin bir “nedeni”,  yâni sebebi veya sebepleri bir de “niçini” (ne içini) yâni amacı veya amaçları (sonuç veya sonuçları) vardır.

“Neden” ve “niçin”ler arasındaki ilişkinin, somuttan soyuta giden, nesnellik kadar öznelliğe de önem veren, niceliksel olduğu kadar niteliksel açıdan da değerlendirilebilen, yakından uzağa bir seyir takip eden ölçüde olması beklenir. Bu ölçülerdeki sebep sonuç ilişkisi, başarıyı çok yükseklere ve hatta zirvelere çıkartabilir.

            Özellikle, insanın yaptığı faaliyetlerde “neden ve niçinler”, yukarda ifade edilen ölçülere ne kadar çok uygun olursa, muvaffakiyet/başarı o kadar güzel olur, denebilir. Bir misal olmak üzere, insanoğlunun beslenmesini, yukarıdaki ifadelerin ışığında tahlil edebiliriz. Evvela şunu belirtmek gerekir ki, insan dışı bütün varlıklar, diğer davranışlarında olduğu gibi, beslenme davranışlarında da yaptıklarının “bilincinde” değillerdir. Onlar, tabiri caizse “içgüdüsel” olarak (insiyakî) veya bir başka ifade ile programlanmış olarak beslenme faaliyetlerini icra ederler. Ancak insan, “şuurlu” olarak beslenme faaliyetini yerine getirir veya öyle olması beklenir. İnsan; yiyip-içmek, aksırıp-tıksırmak ve sadece hayatta kalmak için beslenmez/beslenmemelidir veya beslenme faaliyetini yerine getirirken, “niyetini” ve “iradesini” olması gereken şekilde devreye sokmalıdır. O hâlde insanın öncelikle “neden”, yâni “hangi sebeple” ve “niçin” yani “hangi amaç için” yemek yemeliyim sorularını, “olması gerektiği” şekilde cevaplandırması gerekir.