'03.06.2014'
Nâzım Hikmet Ölümünün 51. Yıldönümünde Anılıyor
Nâzım Hikmet, ölümünün 51'inci yıldönümünde çeşitli etkinlikler anılıyor. Nâzım Hikmet Ran ölümünün 51'inci yıldönümünde Çankaya Belediyesi'ne ait Galeri Uray'da anılacak. Ölümünden on yıl önce “Vasiyet” olarak yazdığı “Anadolu’da bir köy mezarlığına gömün beni" dizelerine karşın, mezarı Moskova’da bulunan Nâzım Hikmet, ülkesinde çeşitli kültürel ve sosyal etkinliklerle anılıyor. Çankaya Belediyesi Galeri Uray, büyük ozanın ölümünün 51. yıldönümünde, “Nâzım Hikmet Portreleri” sergisine ev sahipliği yapacak. Karikatürcüler Derneği üyelerinin çizdiği 70 ayrı portreden oluşan sergiye, dernek üyelerinden sanatçı Metin Üstündağ ve Musa Kart da katılacak. 3 Haziran 2014 tarihinde 18.00’de açılacak sergi, 5 Haziran 2014’e kadar gezilebilecek.
Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olan Nâzım Hikmet Ran, 17 Ocak 1902'de Selanik'te doğdu. Usta kalem, 3 Haziran 1963 sabahı ise geçirdiği kalp krizi sebebiyle hayatını kaybetti.
Daha çok Nâzım Hikmet olarak anılan Türk şair, oyun yazarı, romancı, anı yazarı olarak Türk edebiyatına önemli eserler kazandırmıştır. Nâzım Hikmet Ran "Romantik komünist" ve "romantik devrimci" olarak da tanımlanır. Nâzım Hikmet Ran siyasi inançları yüzünden defalarca tutuklanmış ve yetişkin yaşamının büyük bölümünü hapiste ya da sürgünde geçirmek zorunda kalmıştır. Nazım Hikmet Ran’ın şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ülkede önemli ödüllere layık görülmüştür.
Nâzım Hikmet Ran yasaklı olduğu yıllarda Orhan Selim, Ahmet Oğuz, Mümtaz Osman ve Ercüment Er adlarını da kullanmıştır. Nâzım Hikmet Ran’ın İt Ürür Kervan Yürür kitabı Orhan Selim imzasıyla çıkmıştır. Nâzım Hikmet Ran Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Nâzım Hikmet Ran Uluslararası bir üne ulaşmış ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmiştir.
Şiirleri yasaklanan ve yaşamı boyunca yazdıkları yüzünden 11 ayrı davadan yargılanan Nâzım Hikmet Ran, İstanbul, Ankara, Çankırı ve Bursa cezaevlerinde 12 yılı aşkın süre yattı. Nâzım Hikmet Ran 1951 yılında Türk vatandaşlığından çıkarıldı; Nazım Hikmet Ran’ın ölümünden 46 yıl sonra, 5 Ocak 2009 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile bu işlem iptal edildi. Usta kalemin mezarı Moskova'da bulunmaktadır.
cumhuriyet
Nâzım Hikmet'in Eserleri
Dağların Havası (Osmanlıca, 1925), Güneşi İçenlerin Türküsü (1928), 835 Satır (1929), Jokond ile Si-Ya-U (1929), Varan 3 (1930), 1 + 1 = 1 (1930), Sesini Kaybeden Şehir (1931), Gece Gelen Telgraf (1932), Benerci Kendini Niçin Öldürdü? (1932), Bir Ölü Evi yahut Merhumun Hanesi (1932), Kafatası (1932), Orman Cücelerinin Sergüzeşti (1932), Unutulan Adam (1934), Portreler (1935), Taranta Babu'ya Mektuplar (1935), Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı (1936), İt Ürür Kervan Yürür (1936, Orhan Selim adıyla), Milli Gurur (1936), Sovyet Demokrasisi (1936), Alman Faşizmi ve Irkçılığı (1936), Kurtuluş Savaşı Destanı (1937), Yeşil Elmalar (1938), La Fontaine'den Masallar (1949), Saat 21-22 Şiirleri (1965), Enayi (1965), Ferhad ile Şirin (1965), İnek (1965), İstasyon (1965), Kan Konuşmaz (1965), Şu 1941 Yılında (1965), Yolcu (1965), Yaşamak Hakkı (1966), Dört Hapishaneden (1966), Bu Bir Rüyadır (1966), Ocak Başında (1966), Rubailer (1966), Sabahat (1966), Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim (1966), Memleketimden İnsan Manzaraları (1966-1967), Allah Rahatlık Versin (1967), Evler Yıkılınca (1967), İnsanlık Ölmedi ya (1967), Yusuf ile Menofis (1967), Cezaevinden Memet Fuat'a Mektuplar (1967), Kemal Tahir'e Mapushaneden Mektuplar (1968), Kuvâyi Milliye (1968), Sevdalı Bulut (1968), Yeni Şiirler 1951-1959 (1969), Son Şiirleri 1959-1961 (1969), Bursa Cezaevinden Vâ'Nû'lara Mektuplar (1970), İlk Şiirleri 1913-1927 (1971), Demokles'in Kılıcı (1974), Faşizm Sınıflar ve Emperyalizm (1975), Nazım ile Piraye (1975), Aydınlıkçı Yazar Aydınlıkçı Şair (1976), Yazılar (1976), İvan İvanoviç Var mıydı Yok muydu? (1985), Çeviri Hikâyeler (1987), Her Şeye Rağmen (1990), Kadınların İsyanı (1990), Kör Padişah (1990), Tartüf-59 (1990), Yalancı Tanık (1990), Hikâyeler (1991), Konuşmalar (1991), Masallar (1991), Sanat, Edebiyat, Kültür, Dil (1991), Yatar Bursa Kalesinde (1991), Yazılar 1924-1934 (1991), Yazılar 1935 (1991), Yazılar 1936 (1991), Yazılar 1937-1962 (1991), Piraye'ye Mektuplar 1 (1998), Piraye'ye Mektuplar 2 (1998), Sanat ve Edebiyat Üstüne (1998), Nâzım Hikmet Şarkıları (2001), Bizim Radyoda Nâzım Hikmet (2002), Bütün Şiirleri (2007), Henüz Vakit Varken Gülüm (seçme şiirler, 2008), Öteki Defterler (2008), Çankırıdan Piraye'ye Mektuplar (2010), Büyük İnsanlık (kendi sesinden şiirler, 2011)
Nâzım Hikmet'in Senaryoları
Mümtaz Osman adıyla:
Karım Beni Aldatırsa, Fena Yol, Söz Bir Allah Bir, Cici Berber, Milyon Avcıları, Aysel Bataklı Damın Kızı, Leblebici Horhor Ağa, Kıskanç.
Ercüment Er adıyla:
Kızılırmak Karakoyun.
Nâzım Hikmet'in yönetmenliği:
Düğün Gecesi-Kanlı Nigar (kısa film), İstanbul Senfonisi (kısa film), Bursa Senfonisi (kısa film), Cici Berber (Muhsin Ertuğrul ile), Güneşe Doğru (1937).
Nâzım Hikmet'in Bestelenmiş Şiirleri
Ruhi Su, Onlar Ki / Zülfü Livaneli, karlı kayın ormanı / Zülfü Livaneli, Bulut Mu Olsam / Cem Karaca, Şeyh Bedrettin Destanı / Onur Akın, Seviyorum Seni / Edip Akbayram, Güzel Günler Göreceğiz / Cem Karaca, Ceviz Ağacı / Cem Karaca, Bence Artık Sen de Herkes Gibisin / İlkay Akkaya, Beyazıt Meydanı / Ezginin Günlüğü, Seni Düşünmek Güzel Şey / Grup Yorum, bu memleket bizim / İlhan İrem, Hoşgeldin Kadınım