Yönetici Atama Yönetmeliğine Bir Örnek Daha…

 

Bu günlerde yeniden krize giren yönetici atama konusuna çözüm olması ve bu soruna olumlu katkıda bulunmak için yepyeni bir yönetici atama yönetmeliği hazırlayarak eğitim camiasına armağan ediyoruz.Cafer GÜZEL ve Feridun Fikret AKSU tarafından titiz bir çalışmayla hazırlanmış olan bu yönetmelik 13.08.2009 tarihli yönetmeliğin revize edilerek en makul hale getirilmiş şeklidir. Bu yönetmeliğin hazırlanmasında bundan önce çıkarılmış olan yönetmeliklerin artı ve eksi yönleri, yargı kararları, sendikaların genel yaklaşımları, eğitim camiasının beklentileri, kariyer, liyakat, adalet, fırsat eşitliği ve nihayet torpil belasının tamamen kazınıp atılması esas alınmıştır. 

 

 

  Mükemmellik iddiasında değiliz, ancak mükemmelin peşinde koştuğumuzu içtenlikle söyleyebiliriz. Bu çalışmaya olumlu katkıda bulunmak isteyenlerin önerilerine de açığız. Yaptığımız çalışma; sendikaların elektronik postalarına da ayrıca gönderilmiş, Milli Eğitim Bakanlığına da sunulmuştur. Sendikaların yönetici atama sorununun çözümüne katkı sunmaları, kangren olan bu sorunun çözümünü hızlandıracaktır. Bu çalışmayı inceleyerek görüş ve önerilerini tarafımıza ileten sendikaların görüşleri "www.kamuajans.com" adresinden okuyucularımızla paylaşılacaktır.  Tüm detayları düşünülerek hazırlanmış olan bu yönetmeliğin yayına hazır olduğunu belirterek, eğitim camiasının sesine kulak vereceğini ümit ettiğimiz Sayın Bakanın altına imzasını gönül rahatlığı ile atarak Resmi Gazeteye göndermesinin bu konuyu kökten çözeceğini taahhüt eder, "www.kamuajans.com" sitesi olarak kamuoyuna saygıyla sunarız…

 

          "www.kamuajans.com" sitesi olarak hazırlamış olduğumuz Yönetici Atama Yönetmeliğinde yapılan değişikliklerin genel ve kısa açıklaması aşağıdadır.

 

          "Bu yönetmeliğin amacı; Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumları yöneticiliklerini ikinci görev olarak yürütecek personelin belirlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir." bu cümlede geçen okul yöneticiliklerinin "ikinci görev" olarak kabul edilmesini düzenleyen 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 88/d maddesinde değişiklik yapılarak "esas(asli) görev" olması sağlanmalıdır. Çünkü ikinci görev ibaresi hem yöneticiliğin iğreti bir görev olmasını çağrıştırmakta hem de bu görevin profesyonelleşmesini engellemektedir. Bu durum yasal değişiklik gerektirdiği için bizim yönetmelik çalışmamızda değişiklik yapılamamıştır. Sadece tavsiye etmekle yetiniyoruz.

 

          Yönetmeliğin kapsamına ve diğer ilgili maddelerine; müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcısı olmak üzere tüm yöneticilikler soru işaretine yer vermeyecek şekilde açık olarak yerleştirilmiştir. Çünkü 28 Şubat 2013 tarihli yönetmelikte müdür başyardımcılığı kapsam dışında bırakıldığı için bazı sendikalar tarafından yargı konusu edilmiştir.

 

            Önceki yönetmeliklerin ekinde yer alan Ek-1 Yöneticilik İstek Formu; elektronik ortamda yapılan başvurunun çıktısı ile aynı bilgileri içerdiğinden, kırtasiyecilikten öte bir anlam ifade etmemekteydi bu yüzden bu form kaldırılmıştır. Yine eski yönetmeliklerde yer alan Ek-2 Yönetici Değerlendirme Formu, çalışmamızda Ek-1 Yönetici Değerlendirme Formu olarak ifade edilmiştir. "Ek-1 Yönetici Değerlendirme Formu: Müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarının, il içi ve iller arası isteğe bağlı yer değiştirmeleri, müdürlerin zorunlu yer değiştirmeleri ile norm kadro fazlalığından dolayı yapılacak atamalarda ve norm kadro fazlası yöneticilerin tespitinde kullanılacak değerlendirme formunu" şeklinde tanımlanarak; müdür, müdür başyardımcılığı ve müdür yardımcılığı için ilk defa yapılacak tüm atamaların, yalnızca yazılı sınav puanı üstünlüğü esasına göre gerçekleşmesi sağlanmaktadır. Bu sayede en objektif atama şekli olan yazılı sınava gölge düşüren ve torpil kapısını aralayan kriterler en azından ilk defa yönetici olacaklar bakımından devreden çıkarılmış olmaktadır. Özetle tüm yöneticilikler için yazılı sınav şartı olacak ve ilk atamalarda yazılı sınav puanı üstünlüğü, diğer atamalarda ise Ek-1 Yönetici Değerlendirme Formundan elde edilen puan üstünlüğü esas alınacaktır.  

 

          Ek-4 Formu da çalışmamızda tamamen kaldırılmaktadır. Çünkü bu formla Meslek Liseleri, Öğretmen Evleri vb. bazı kurumlara yapılan müdür atamalarında 15 puan gibi fahiş bir ek puan verilerek öğretmenler arasında eşitsizlik ve haksızlık yapılmaktadır. Şu ana kadar çıkmış olan bütün yönetmeliklerde esas kural olarak branşı itibariyle bir okula öğretmen olarak atanan herkes o okula yönetici olarak da atanır kuralı bulunmaktadır. Bizim çalışmamızda da bu genel kural kabul edilmektedir. Hal böyleyken bu genel kuralı bozarak meslek branşından olan öğretmenlere fahiş puan verip, kültür öğretmenlerinin önünü tıkamak bize göre büyük bir haksızlıktır. Kaldı ki zaten her ikisi de aynı okulda görev yaptığı ve hatta kültür öğretmenliği çalışma şartları bakımından daha yoğun performans gerektirdiği halde sırf holdinglerin ve sermayenin kendisine işçi yetiştirsin diye "Meslek Lisesi Memleket Meselesi" gibi bir sloganla da hükümetlere dikta ederek mesleki eğitimcilere pozitif ayrımcılık uygulattırması öğretmenler arasında hem gelir durumu bakımından hem de özlük hakları bakımından haksızlığa neden olmaktadır ve bu durum öğretmenleri gizliden gizliye ciddi anlamda rahatsız etmektedir. Bu nedenle hiç değilse yönetici atama yönetmeliğinde böylesi bir haksızlığa meydan vermemek için tüm öğretmenlerin eşit şartlarda yönetici olması sağlanmaya çalışılmıştır. Zira meslek lisesini, meslek öğretmeni daha iyi yönetir diye bir kural olmadığı gibi kültür öğretmenlerinin bu okulları daha kötü yöneteceğini kimse öngöremez.

 

          İl Değerlendirme Komisyonu bu çalışmamızla yedi üyeden oluşmakta olup, iki okul müdürü çıkarılarak onların yerine o ilde en fazla üyeye sahip ilk üç sendikadan temsilci bulundurma şartını önermekteyiz. Bu sayede atamalarda tüm soru işaretleri giderileceği gibi demokrasi kültürünün gelişmesine de katkı sunulmuş olacaktır. Ayrıca İl Değerlendirme Kurulunun işlemlerine yapılan itirazların aynı kurula yapılması halinde hiçbir şeyin değişmeyeceği gerçeğinden hareketle bu itirazların bakanlık nezdinde kurulan "Seçme Sınavı Kuruluna" yapılması şeklinde düzenlenmiştir.

 

          

          Müdürlük sınavı ile Müdür Başyardımcılığı ve Müdür Yardımcılığı sınavı olmak üzere tüm yöneticilikler için yazılı sınav şartı olup, kazanma puanı 100 tam puan üzerinden 70 olarak belirlenmektedir. Daha önceki yönetmelikte bu sınavların eş zamanlı olarak yapılabileceği gibi farklı tarihlerde de yapılabileceği şeklinde bir düzenlemeye gidilmişti ancak sınavların eş zamanlı yapılması her iki sınava da girmek isteyen eğitimcileri mağdur edeceğinden bu sınavların farklı zamanlarda yapılması düzenlenmiştir. Ayrıca daha önce düzenlenmiş olan "elektronik ortamda yapılması düşünülen sınav"  bu çalışmamızda yer almamaktadır. Nitekim elektronik ortamda sağlıklı bir sınav yapılmasının mümkün olmadığı izaha gerek duymayacak kadar açıktır.

 

          Sınav konularına eğitim bilimleri de eklenmiş olup, % 60 olan mevzuat oranı % 40'a düşürülmüş geri kalan % 20'lik oran ise Eğitim Bilimlerine verilmiştir. Çünkü eğitim kurumunu yönetecek olan kişilerin eğitim bilimlerini bilmesi, bu konuda kendini yenilemesi zaten işin doğası gereği olduğu için bu değişikliğin hem eşyanın doğası gereği hem de zorunlu olduğunu düşünmekteyiz.

 

          Eski yönetmeliklerde yedek subay öğretmenler ile kısa dönem askerliğini yapmakta olan öğretmenler arasında hem sınava başvuru hakkı konusunda hem de askerlikte geçen sürenin puan olarak değerlendirilmesi konusunda farklı uygulamalar bulunmakta idi. Oysa bu ayrımcılığın hiçbir makul açıklaması olamayacağını, hatta kısa dönem askerliğini yapanlara göre ödüllendirilmiş olan yedek subay öğretmenlere bir de burada pozitif ayrımcılık yapılmasının aynı zamanda kısa dönemlerin iki defa cezalandırılması gibi bir sonucu ortaya çıkaracağını düşünmekteyiz. Bu nedenle bize göre öğretmenlerin hepsi eşit olduğu gibi askerliğini farklı şekillerde yapan öğretmenler de eşittir bu yüzden bu haksızlık ortadan kaldırılarak hepsine eşit uygulama düzenlenmiştir. Hem askerde iken hepsine başvuru hakkı verilmiş hem de askerde geçen süreler değerlendirilmiştir.

 

          Atama takvimleri, eğitim öğretimi aksatmayacak şekilde ara tatile ya da yaz tatiline denk düşen aylara göre düzenlenmiş ve "yapılabilir" gibi işi keyfiliğe bırakan ifadeler yerine "yapılır" şeklinde kesin ifadeler kullanılarak bağlayıcılığı hüküm altına alınmıştır. Zira bilindiği üzere iller arası yer değiştirmeler sırf bu kelime oyununa takılarak yapılamamıştır.

  

          Ayrıca bu yönetmelikte en önemli yenilik olarak "atama sıralaması" hükmü getirilerek uzun süre kamuoyunda tartışılan ve geçici görevlendirmeler için adeta kontenjan açma niyetiyle kötüye kullanılan uygulamaların önüne geçilmesi hedeflenmiştir. Zira bu sıralamaya göre önce müdür atamaları, sonra müdür başyardımcısı atamaları en son ise müdür yardımcısı atamaları yapılacaktır. Böylece boşalan yerlerin geçici görevlerle değil de sınavlı atamalarla doldurulması mümkün hale gelecektir.

 

          Rotasyonun ise yalnızca müdürlere ve sekiz yılda bir yapılması düzenlenmiştir. Müdür başyardımcılarına/yardımcılarına rotasyonun kaldırılmasının sebebi ise yönetimde asıl belirleyici olanın okul müdürü olması, çok fazla personel sirkülâsyonunun okullardaki işlerin sürekliliğine zarar vermesi, kurum hafızalarını silmesi ve aile kurumunun bu uygulamadan zarar görmesi gerçeğidir.

 

          Rotasyon ve norm kadro fazlası atamalarda kuraya kalma durumu olması halinde ise kura çekimlerine isteyen adayların katılabileceği ve kura çekimlerinin görüntülü kayıt altına alınması şartı düzenlenmiştir. Bu sayede soru işaretleri giderilmiş olmaktadır.

 

          Kurucu müdürlüğün ve müdür yetkili öğretmenliğin yöneticilikte geçmiş sayılması ortadan kaldırılarak, yeniden atama kapsamında sınavsız yönetici atamanın dolayısıyla da haksızlığın önüne geçilmeye çalışılmıştır. Nitekim hem kurucu müdürlüğün hem de müdür yetkili öğretmenliğin herhangi bir kritere tabi olmadan keyfi ve mecburi olarak yapılan görevlendirmeler olduğu, sınavsız atamanın kapısını araladığı ve sınavın tartışılmasına neden olduğu bilinmektedir. Ayrıca yine zorunluluktan kaynaklanan müdür yetkili öğretmen görevlendirmesi sayesinde müdürlük sıfatının hayat boyu devam eden bir hak gibi yanlış algılandığı bilinmektedir. Adeta öğretmen olarak değil de mesleğe müdür olarak atanmış gibi bir yanılgıya sebep olmaktadır.  Biz bu konuda diğer mevzuatlarda da değişiklikler yapılarak "Müdür Yetkili Öğretmen" yerine "Yetkili öğretmen" ibaresinin kullanılmasını, "Müdür" kelimesinin çıkarılmasını önermekteyiz. Zira bütün tartışma ve haksızlıklar, yolu köye düşen ve zorunluluktan ötürü hasbelkader müdür yetkili olan sınıf öğretmenlerinin bu konuyu ajitasyona dökerek suiistimal etmeleri sadece bu "müdür" kelimesinden kaynaklanmaktadır.

 

          Yönetmeliklerde; Başöğretmenlik ve Uzman öğretmenlik unvanları hem öncelik sıralamasında sayılmakta hem de Ek-1 Yönetici Değerlendirme Formunda bu unvanlara puan verilmektedir. Bu durum sınava girmeleri engellenmiş, önlerine bir daha sınav getirilmemiş eğitimcilerimizin zararına olmakta, eşitler arasında eşitsizlik oluşturmaktadır. Bu haksızlığı çözmek adına çalışmamızda KBYS sınavının üçüncüsü yapılıncaya kadar kimseye bu puanların verilmemesi düzenlenmiştir.KBYS'nin 8 yıla yakın bir zamandır yapılmaması, bu unvanlara verilen puanlardan eğitimcilerimizin büyük bir çoğunluğunun mahrum bırakılması bu haksızlığın sürekli ve olağan hale gelmesine neden olmuştur. Bu haksızlık vicdani olarak kabul edilemezdi. Aklın yolu birdir, yönetici atamaları yapılmadan KBYS sınavlarının eğitimcilerimizin önüne sunulması ise tek çözümdür.

 

          İller arası yer değiştirme keyfilikten çıkarılıp kesin olarak yapılacak şekilde düzenlenmiş; Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri ve Bilim Sanat Merkezleri genelde bir ilde bir tane ya da iki tane olup bunlar arasında rotasyon bazen mümkün olmadığı için sadece bu okulların müdürlerinin rotasyonları mümkünse öncelikle il içinde mümkün değil ise müdürlerin isteğine bağlı olarak iller arası olacak şekilde Bakanlık tarafından yapılması şeklinde düzenlenmiştir.

 

          Yeni adıyla Ek-1'e gelince burada da ciddi revizyon yaparak,  her bir yüksek öğrenimde geçen süreye verilen 1 puanı 1739 sayılı kanunun 36. Maddesine uygun olarak "Önlisans, lisans, yüksek lisans ve doktora da geçen her bir yıla 1 puan" verilmesi şeklinde açık bir cümle ile yazılmıştır.

 

          Ayrıca yine Ek-1'de yönetim alanındaki yüksek lisanslara verilen 8 puan düşürülerek 5 puana indirilmiştir. Bunun sebebi ise ne yazık ki bu diplomanın artık pazarının kurulmuş olması ve para ile satın alınır hale getirilmiş olmasıdır. Niyetimiz tezsiz yüksek lisansların hepten kaldırılması olmakla beraber, sırf devlet üniversitelerinde çalışarak bu diplomayı almış olanların emeğine duyduğumuz saygıdan ötürü ancak böylesi bir ara çözümle yetinmek durumunda kaldık. Bu şekilde makul seviyeye çekmek suretiyle bir nebze de olsa paralı diplomaların etkisinin azaltılması düşünülmüştür.

 

          Yine yukarıda değinildiği üzere kurucu müdürlere verilen puanlar bu Ek-1'de tamamen kaldırılmış, aynı şekilde müdür yetkili öğretmenlik de bu yönetmeliğe göre artık müdürlükte geçmiş süre olarak kabul edilmediği için buna da puan verilmemiştir. Ayrıca meslek liselerine atanacak müdürlere verilen 15 puan tamamen kaldırılarak tüm öğretmenler arasında eşitlik sağlanmış ve branşı itibariyle atandığı okula her öğretmenin eşit şartlarda yönetici olarak atanacağı genel kural olarak kabul edilmiştir. Son olarak ise 28 Şubat 2013 tarihli yönetmelikte unutulan müdürlükte geçen sürelere puan verilmesi yeniden düzenlenmiştir. Ancak bu puanlar titiz bir hesapla adalet terazisini bozmayacak şekilde makul seviyede tutularak bir denge gözetilmiştir.